Czy na Kubie jest bezpiecznie? Global Peace Index 2022
Ameryka Łacińska nie kojarzy się z najbezpieczniejszym regionem na świecie. Nic dziwnego, że wiele osób przed podróżą na Kubę zadaje sobie pytanie, czy na Kubie jest bezpiecznie. Właśnie ukazał się najnowszy raport Global Peace Index 2022. Sprawdzamy, co mówi o wyspie i regionie.
Global Peace Index to coroczny raport na temat pokoju na świecie. Pod lupę brane są 163 niezależne państwa i terytoria, które w sumie zamieszkuje 97,7 proc. ludności. W raporcie ocenia się 26 aspektów społecznych i politycznych w danym kraju, których wynik składa się na ostateczną pozycję w indeksie.
Warto podkreślić, że wskaźnik pokoju, nie jest tożsamy z bezpieczeństwem. Zagadnienia dotyczące pospolitej przestępczości są tylko jednym z elementów, które wpływają na miejsce w rankingu. Ponadto każdy tego typu ranking jest obarczony ryzykiem błędu, np. przez utrudnione pozyskanie niektórych danych z terenów, gdzie nie działają instytucje, państwowe, NGO-sy lub nie są prowadzone statystyki.
GPI 2022. Kuba
W najnowszym Global Peace Index 2022 Kuba ze wskaźnikiem 2,08 na 5,0 zajęła 98. miejsce na 163 państwa ujęte w rankingu. Gdzie 2,083 to światowa średnia (im niższy wynik, tym spokojniejszy kraj). Pierwsze miejsce w rankingu zajęła Islandia (1,11), a ostatnie Afganistan (3,55). W światowej czołówce pokoju dominują kraje Unii Europejskiej, Australia i Nowa Zelandia oraz Kanada. Polska zajęła 25 miejsce.
GPI 2022. Ameryka Łacińska
Jednak porównywanie Kuby z Europą Zachodnią mija się z celem, dlatego sprawdźmy, jak wygląda ranking pokoju w samej tylko Ameryce Łacińskiej plus USA. Tutaj Kuba plasuje się w samym środku stawki.
- (38.) Kostaryka – 1,73 (38)
- (46.) Urugwaj – 1,79
- (55.) Chile – 1,84
- (61.) Panama – 1,88
- (69.) Argentyna – 1,91
- (77.) Paragwaj – 1,98
- (79.) Ekwador – 1,99
- (80.) Boliwia – 1,99
- (81.) Dominikana/Jamajka – 1,99
- (88). Trynidad i Tobago – 2,0
- (98.) Kuba – 2,08
- (101.) Peru – 2,09
- (106.) Gwatemala – 2,14
- (107.) Gujana – 2,14
- (114.) Salwador – 2,23
- (115.) Haiti – 2,25
- (117.) Honduras – 2,27
- (124.) Nikaragua – 2,33
- (130.) Brazylia – 2,46
- (137.) Meksyk – 2,61
- (144.) Kolumbia – 2,73
- (148.) Wenezuela – 2,80
USA ze wskaźnikiem 2,44 zajmuję dopiero odległe 129 miejsce na świecie, teoretycznie nawet za m.in. Salwadorem , Hondurasem czy Nikaraguą.
GPI 2022. Szczegóły
Ale tyle suchy ranking, bo diabeł jak zwykle tkwi w szczegółach. W Global Peace Index pod uwagę branych jest aż 26 różnych aspektów społecznych i politycznych w danym kraju i niekoniecznie każdy odnosi się do bezpieczeństwa, czy bezpośrednio dotyka przeciętnego mieszkańca.
Chodzi tu np. o posiadanie broni jądrowej, eksport i import broni, zaległości w opłaceniu składek na fundusz pokojowy ONZ, czy relacje z sąsiednimi krajami.
Dlatego, aby sprawdzić poziom samego bezpieczeństwa, a nie ogólnego pokoju w państwie, należy bardziej wnikliwie spojrzeć na wybrane składowe takie jak:
- Subiektywne poczucie bezpieczeństwa
- Liczba zabójstw
- Przestępstwa z użyciem przemocy
- Dostęp do broni
- Terroryzm
- Liczba funkcjonariuszy policji
Bezpieczeństwo na Kubie wg. GPI 2022
Pod tym względem Kuba zdecydowanie odróżnia się od innych krajów Ameryki Łacińskiej, a zwłaszcza państw Ameryki Środkowej i Karaibów.
Zacznijmy od subiektywnego poczucia bezpieczeństwa, czyli, czy mieszkańcy czują się bezpiecznie w swoim kraju, w jakim stopniu boją o swoje zdrowie i życie, jak postrzegają przestępczość. Na Kubie ten współczynnik wynosi 2,08 na 5 i jest najniższy w całej Ameryce Łacińskiej.
Przypomnijmy, że w GPI skala wynosi 1-5, gdzie jeden znaczy bezpiecznie, a 5 – bardzo niebezpiecznie.
Drugi wskaźnik to liczba celowych zabójstw. Tutaj również Kuba może pochwalić się bardzo dobrymi statystykami na tle regionu. Współczynnik dla Kuby to 2.749 na 5. I po Chile jest najniższy w Ameryce Łacińskiej, a także niż w USA (2.779/5). Dla porównania w Kostaryce, która w ogólnym rankingu uplasowała się na najwyższym miejscu Global Peace Index 2022 w tej części świata (za Kanadą), wynosi on 4,119/5, w Panamie 4,112/5 a na Dominikanie 3,715/5.
Kolejny problem, który toczy Amerykę Południową i Środkową oraz Karaiby to przestępstwa z użyciem przemocy. Podczas, gdy w większości krajów regionu współczynnik dla tego parametru wynosi 4 lub 5, to na Kubie tylko 2, tyle, ile w Hiszpanii i wielu innych krajach Europy Zachodniej oraz w USA.
Kuba w porównaniu z innymi państwami, ma też bardzo niski współczynnik dostępności broni, wynosi ledwie 2/5, co znowu stawia ją w czołówce regionu. Na wyspie nie występuje też praktycznie zagrożenie atakami terrorystycznymi (1/5).
Skoro jest tak dobrze, to dlaczego dopiero 91 miejsce na świecie? Kuba mocno traci na współczynnikach dotyczących m.in. kwestii politycznych i międzynarodowych.
GPI 2022. Co obniża pozycję Kuby?
Pierwszym współczynnikiem, który obniża ocenę Kuby zdaniem badaczy z Economist Intelligence Unit, odpowiadających za raport Global Peace Index 2022, jest liczba funkcjonariuszy policji na 100 tys. mieszkańców. W tej kategorii Kuba otrzymała 4,5/5 pkt.
Numery alarmowe na Kubie. Policja, pogotowie, straż pożarna
Wyższa liczba funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa i policji może świadczyć o większych nakładach na bezpieczeństwo i ściganie przestępstw, ale także może wpłynąć na poczucie wolności i bezpieczeństwa mieszkańców. Z drugiej strony, zbyt mała liczba funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa i policji może wpłynąć na poziom przestępczości i brak poczucia bezpieczeństwa w kraju.
Kolejną kategorią, która obniża ranking Kuby, to liczba osadzonych w więzieniach na 100 tys. mieszkańców. Tutaj Kuba zajmuje równie niechlubne miejsce, co Stany Zjednoczone ze współczynnikiem 5/5.
Podobnie sprawa się ma z wydatkami na wojsko i inne rodzaje sił zbrojnych, ze współczynnikiem 2,625 Kuba plasuje się w rankingu wyżej niż USA.
Nie najlepiej na Kubie wypadają też relacje z sąsiednimi państwami, głównie może chodzić o stosunki ze Stanami Zjednoczonymi, które od ponad 60 lat poprzez embargo blokują rozwój gospodarczy wyspy oraz państwami akurat rządzonymi przez prawicę, jak np. Brazylia za Jaira Bolsonaro.
Wbrew temu, co może się wielu osobom wydawać, w kategorii terror polityczny, Kuba nie odbiega od innych krajów regionie. Ze wskaźnikiem 3/5 zajmuje to samo miejsce, co Dominikana i Chile, a wyprzedza tak uznane demokracje jak Brazylia i Kolumbia.
Czy na Kubie jest bezpiecznie? Bezpieczeństwo na Kubie to nie mit
Podsumowując, Kuba w pojęciu bezpieczeństwa rozumianego przez zagrożenie pospolitą przestępczością, to wciąż najbezpieczniejszy kraj w Ameryce Łacińskiej, co z jednej strony jest błogosławieństwem, z drugiej przekleństwem. Turyści nie mając pojęcia, jak wyglądają realia w pozostałych krajach regionu, gdzie boją się jechać, często błędnie oceniają jakoś życia na Kubie.