Jak zamieszkać na Kubie, czy można dostać kubańskie obywatelstwo? A może praca na Kubie? Poradnik dla obcokrajowca
Zdobycie kubańskiego obywatelstwa przez obcokrajowca jest trudne, ale nie niemożliwe. Wymaga jednak ogromnego poświęcenia. Dlatego utarło się, że aby dostać obywatelstwo najlepiej mieć rodzica Kubańczyka lub… być Che Guevarą. Ale kubańska konstytucja daje możliwość naturalizacji w łatwiejszy sposób.
Kuba należy do państw o restrykcyjnym prawie migracyjnym. Samo uzyskanie prawa stałego pobytu nie jest tu proste, a co dopiero otrzymanie obywatelstwa. Generalnie jest ono zarezerwowane przede wszystkim dla Kubańczyków lub obcokrajowców, których przynajmniej jeden rodzic jest Kubańczykiem.
Obywatelstwa kubańskiego nie otrzymuje się automatycznie ani przez małżeństwo z Kubanką lub Kubańczykiem, ani przez urodzenie na Kubie, jeśli rodzicami są obcokrajowcy.
Będąc obcokrajowcem obywatelstwo kubańskie można otrzymać np. na podstawie decyzji Prezydenta Republiki Kuby w nagrodę za wyjątkowe zasługi dla kraju. Było to np. uczestnictwo w rewolucji kubańskiej. W historii porewolucyjnej Kuby takie przypadki można wyliczyć na palcach jednej ręki.
Zaszczytu tego dostąpili rewolucjonista i prawa ręka Fidela Castro w czasie rewolucji kubańskiej Argentyńczyk Ernesto „Che” Guevara oraz Alberto Granado, wybitny naukowiec i pisarz argentyński, prywatnie wierny towarzysz Che podczas jego młodzieńczej eskapady po Ameryce Południowej w latach 50. XX w.
Obywatelstwo kubańskie: konstytucja i przepisy o naturalizacji
Ale w kubańskiej konstytucji zarówno tej z 1976 roku, jak również jej gruntownej nowelizacji z 2019 roku pozostawiono furtkę do otrzymania obywatelstwa przez naturalizację, o czym mówi Artykuł 35 ust. a.
Obywatelami Kuby przez naturalizację są cudzoziemcy, którzy nabywają obywatelstwo zgodnie z przepisami prawa.
Zapis ten jest o tyle lakoniczny, co szeroki. I tak naprawdę zasady, na jakich obcokrajowcy mogą otrzymać obywatelstwo, szerzej definiuje jeszcze przedrewolucyjny dekret nr 358 z 4 lutego de 1944 roku. Jego dwa główne postanowienia dotyczące naturalizacji obowiązują do dzisiaj.
Jak dostać obywatelstwo kubańskie?
I tak zgodnie ze wspomnianym dekretem naturalizacji mogą zostać poddani „cudzoziemcy po co najmniej 5 latach pobytu na terytorium kraju i nie krócej niż 1 rok po zgłoszeniu zamiaru nabycia obywatelstwa kubańskiego, o ile znają język hiszpański.”
Proces jest krótszy, jeśli zdecydujemy się na związek małżeński z obywatelem Kuby. Przepisy mówią, że o obywatelstwo mogą ubiegać się „cudzoziemcy, którzy poślubili Kubańczyków, jeśli mają dzieci z tego związku lub przebywają na Kubie nieprzerwanie przez 2 lata po zawarciu związku małżeńskiego.”
I w tym miejscu dochodzimy do sedna, a jednocześnie kwestii najtrudniejszej dla osób myślących o naturalizacji. W obu powyższych przypadkach konieczne jest zrzeczenie się obywatelstwa swojego kraju.
Taki zapis to nic innego jak zabezpieczenie przed tzw. „okazyjnymi obywatelami”, którzy chcą po prostu mieć możliwość pomieszkiwania na Kubie i korzystania z pełni praw jako obywatele kubańscy (np. zakup nieruchomości, darmowy dostęp do służby zdrowia), jednak niekoniecznie podlegać obowiązkom z tego wynikającym.
Dlatego to nie przepisy są tak naprawdę przeszkodą w uzyskaniu obywatelstwa kubańskiego, a poświęcenie jakiego wymaga się od potencjalnych „kandydatów” na Kubańczyków.
Dlatego obcokrajowcy, nawet pozostający w związku małżeńskim z Kubańczykiem bądź Kubanką, często żyją na wyspie jako osoby o statusie rezydenta. Wiąże się to z ograniczonymi prawami, ale pozostawia otwartą furtkę do powrotu do kraju pochodzenia.
Jak zamieszkać na Kubie? Zostać rezydentem
Jak zamieszkać na Kubie? Na początek warto wymienić, kto o prawo do stałego pobytu może się ubiegać. Są to studenci, pracownicy firm prowadzących działalność gospodarczą na Kubie oraz osoby pozostające w związku małżeńskim z obywatelem Kuby.
Studia na Kubie
Studenci tradycyjnie mają najłatwiej, bo niemal każdy kraj przyjmuje ich z otwartymi ramionami, zwłaszcza Kuba, która lubi podkreślać swoje osiągnięcia w zakresie edukacji.
I tak cudzoziemcy, którzy chcą odbyć studia podyplomowe na Kubie muszą złożyć wniosek o wizę studencką w najbliższym konsulacie kubańskim w miejscu ich zamieszkania, dołączając dokumenty akademickie należycie zalegalizowane w kraju pochodzenia przez właściwe podmioty krajowe.
Praca na Kubie
Więcej zachodu jest przy zezwoleniu na pracę na Kubie. Cudzoziemcy i osoby bez obywatelstwa, które chcą wykonywać jakąkolwiek pracę na Kubie, muszą wystąpić o zezwolenie na pracę do Ministerstwa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (MTSS). Wystąpienie o pozwolenie na pracę musi zostać przeprowadzone przez firmę zlecającą. Zezwolenie na pracę obowiązuje do pięciu 5 lat od daty jego wydania. Jest możliwość jego przedłużenia, jednak nie dzieje się to automatycznie.
Trzeba przy tym pamiętać, że zezwolenie na pracę na Kubie przyznawane jest tylko w sytuacji, kiedy danej pracy nie może wykonywać obywatel Kuby.
Cudzoziemcy lub osoby nieposiadające obywatelstwa nie mogą też wykonywać pracy innej niż ta, na którą wydano zezwolenie.
Pracownikom-rezydentom na Kubie nie są przysługują świadczenia społeczne i emerytalne. Obowiązkowe jest wykupienie prywatnego ubezpieczenia opieki medycznej. Beneficjentami krajowego systemu opieki zdrowotnej i emerytalnej są wyłącznie obywatele Kuby.
Małżeństwo z obywatelem Kuby
To sprawdzona droga do otrzymania prawa do pobytu stałego na wsypie. Jednak zawarcie małżeństwa na Kubie wymaga dopełnienia kilku formalności. Aby zawrzeć małżeństwo z obywatelem Kuby cudzoziemiec musi przedstawić:
- Akt urodzenia,
- Notarialne poświadczenie stanu cywilnego,
- Akt zgonu byłego małżonka w przypadku wdowców lub wyrok rozwodowy w przypadku osób rozwiedzionych.
- Kopia paszportu
Jeśli dokumenty nie zostały wydane w języku hiszpańskim, należy je przetłumaczyć, a następnie przedstawić do legalizacji w konsulacie kubańskim w kraju pochodzenia. Dopiero wówczas cudzoziemiec może wystąpić o wizę rodzinną, która uprawnia go do mieszkania z przyszłym współmałżonkiem pod jednym dachem. Na zawarcie małżeństwa jest 6 miesięcy.
Reasumując, stanie się obywatelem Kuby nie jest ani proste ani szybkie, ale jest możliwe. Łatwiej zostać jednak rezydentem, bo obywatelstwo zarezerwowane jest tylko dla naprawdę zdecydowanych. Poza tym, obecne przepisy migracyjne nie pozwalają na 5-letni pobyt na Kubie dla osób, które rezydentami nie są, a to zasadniczy wymóg jaki należy spełnić przy ubieganiu się o naturalizację.
*Przepisy kubańskie mogą ulec zmianie, dlatego powyższe informacje należy traktować jako wskazówki. W konkretnych sprawach migracyjnych zalecamy kontakt z przedstawicielami władz kubańskich w Polsce.